Y Tế Dự Phòng Là Gì có phải là thông tin bạn đang quan tâm tìm hiểu? Website NhangThaoDuoc sẽ giới thiệu cho bạn những thông tin mới nhất chính xác nhất về Y Tế Dự Phòng Là Gì trong bài viết này nhé!
Nội dung chính
1. Y tế dự phòng là gì?
Y tế dự phòng hay còn gọi là y học dự phòng thuộc lĩnh vực y tế thực hiện các biện pháp phòng bệnh. Y tế dự phòng gồm các lĩnh vực như: dịch tễ học, quản lý y tế, y học dự phòng, khoa học tăng cường sức khỏe và sức khỏe môi trường – nghề nghiệp.
Theo đó, 5 cấp y tế dự phòng là:
Dự phòng thai sản: Được thực hiện trong giai đoạn bé trong bụng mẹ mang bầu. Theo cơ chế ngoại di truyền của các thế hệ (epigenetic), gen bị điều chỉnh, biến đổi do môi trường gồm: chế độ ăn uống, lối sống, bệnh tật, biện pháp y tế dự phòng nhằm nâng cao sức khỏe cho mẹ và bé.
– Dự phòng căn bản: Là những biện pháp y tế nhằm ngăn ngừa nguy cơ bệnh tật, hạn chế thói quen xấu về ăn uống/ an toàn tình dục.
– Dự phòng cấp 1: Giúp giảm nguy cơ đã có từ trước trở thành bệnh.
– Dự phòng cấp 2: Giúp các bệnh đang mắc chưa có biểu hiện được phát hiện sớm.
– Dự phòng cấp 3: Làm giảm mức độ tiến triển, ảnh hưởng tiêu cực đến 1 bệnh có biểu hiện triệu chứng, kiểm soát các triệu chứng giúp bệnh nhân có thể an tâm hơn.
2. Tầm quan trọng của y tế dự phòng
Y tế dự phòng có thể đánh giá là quan trọng đối với sức khỏe con người giúp:
– Chủ động phát hiện nguy cơ, rủi ro về sức khỏe để nâng cao hạnh phúc của cá nhân và xã hội.
– Có y tế dự phòng sẽ giúp cho mọi người luôn khỏe mạnh, làm việc năng suất hơn góp phần cải thiện kinh tế của xã hội.
– Cải thiện tình trạng sức khỏe, bệnh tật.
Lấy một ví dụ cho thấy tầm quan trọng của y tế dự phòng chính là việc tiêm chủng vắc xin. Nếu một người được tiêm chủng đầy đủ thì khả năng nhiễm bệnh sẽ được giảm đi, tiết kiệm chi phí cho gia đình, hạn chế bệnh tật cho bản thân và lây nhiễm cho xã hội. Do đó, để dự phòng có hiệu quả, cũng cần có các chiến lược can thiệp liên quan kết hợp các yếu tố nguy cơ bệnh tật như giám sát dịch tễ học để theo dõi nguy cơ, tỷ lệ mắc bệnh để có sự ưu tiên, đánh giá và can thiệp sớm. Đồng thời có những chính sách và môi trường giúp thay đổi hành vi, nâng cao năng lực hệ thống y tế để sử dụng hiệu quả các dịch vụ dự phòng, chăm sóc sức khỏe …
Hiện nay, các trung tâm y tế dự phòng Hà Nội, y tế dự phòng TPHCM đã và đang thực hiện trọng trách xây dựng kế hoạch thực hiện tốt công tác y tế dự phòng trên địa bàn, phòng chống dịch bệnh, dinh dưỡng, sức khỏe trường học và cộng đồng. Các hoạt động tuyên truyền, vận động, giáo dục sức khỏe y tế dự phòng cũng đang được đẩy mạnh.
3. Sự khác biệt y tế dự phòng và y tế điều trị
Y tế dự phòng và y tế điều trị chắc hẳn có sự khác biệt. Đó là, trong y tế dự phòng tập trung đến những vấn đề chăm sóc sức khỏe chủ động hay có nghĩa là thực hiện các biện pháp bảo vệ sức khỏe trước khi bệnh có biểu hiện ra triệu chứng. Phòng ngừa chủ động, tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể một cách tốt nhất. Còn y tế điều trị có nghĩa là việc phản ứng với chấn thương, tình trạng hay triệu chứng của cơ thể được chẩn đoán và điều trị với kháng sinh để ngăn chặn việc nhiễm trùng, cơ thể nhanh khỏi bệnh.
Chăm sóc sức khỏe luôn là việc thiết yếu của mỗi cá nhân gia đình trong cộng đồng. Việc thực hiện tốt các biện pháp y tế dự phòng sẽ góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và tuổi thọ. Mong rằng những chia sẻ trên sẽ giúp bạn hiểu hơn về y tế dự phòng.
*Lưu ý: Mọi thông tin chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chuẩn đoán và điều trị.
Y học dự phòng
Khái niệm Y học dự phòng
Y học dự phòng (preventive medicine, prophylaxis) là một khoa học về đào tạo, nghiên cứu và tổ chức triển khai thực hiện các cơ chế, chính sách, các chiến lược, các biện pháp bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe để giảm bệnh tật hoặc phòng ngừa, kiểm soát, giám sát sự tiến triển các vấn đề sức khỏe; xác định nhu cầu sức khỏe và lập kế hoạch, quản lý, đánh giá các dịch vụ y tế, đặc biệt là các dịch vụ y tế dự phòng. Nói cách khác, Y học dự phòng là khoa học về bảo vệ sức khỏe, ngăn chặn sự sinh sôi, phát triển, kiểm soát nguồn bệnh.
Hội đồng Y học dự phòng Mỹ (ABPM) định nghĩa: Y tế dự phòng là một chuyên ngành của y khoa thực hành tập trung vào sức khỏe của cá nhân, cộng đồng hay các nhóm dân số xác định. Mục tiêu của y học dự phòng là để bảo vệ, tăng cường và duy trì sức khỏe và chất lượng cuộc sống, phong ngừa bệnh tật, tàn tật và tử vong.
Trong từ điển Bách khoa toàn thư Việt Nam, “Y học dự phòng là lĩnh vực y học chuyên nghiên cứu và triển khai thực hiện các biện pháp nhằm phòng tránh bệnh tật, tai nạn để giữ gìn và nâng cao sức khỏe cho mỗi người và cho cộng đồng xã hội, cải thiện môi trường”.
Y học dự phòng là khoa học liên ngành giữa y học lâm sàng và y tế công cộng. Trong khi y học lâm sàng quan tâm đến chẩn đoán và điều trị bệnh cho một người bệnh thì y tế công cộng quan tâm nhiều hơn đến phòng bệnh và nâng cao sức khỏe cho cộng đồng.
Y học dự phòng bao gồm năm lĩnh vực hoạt động cụ thể là: dịch tễ học, quản lý y tế, y tế dự phòng, sức khỏe môi trường và nghề nghiệp và khoa học nâng cao (tăng cường hoặc thúc đẩy) sức khỏe. Một câu hỏi được đặt ra: Y học dự phòng và y tế dự phòng là 1 khoa học hay là 2 khoa học độc lập nhau. Đây là một vấn đề còn có những ý kiến khác nhau, nhưng theo y văn và trong thực tế hoạt động, thực chất đây là một khoa học thống nhất với nhau, trong đó y học dự phòng là cơ sở lý luận của y tế dự phòng, còn y tế dự phòng là biểu hiện trong thực hành dự phòng bệnh tật của y học dự phòng cũng giống như mối quan hệ giữa y học và y tế. Như vậy, y học dự phòng là một lĩnh vực y tế có liên quan chặt chẽ đến việc thực hiện các biện pháp dự phòng bệnh tật (y tế dự phòng).
Có nhiều biện pháp để phòng ngừa bệnh tật. Có các cấp độ dự phòng khác nhau tương ứng với mỗi giai đoạn trong quá trình phát triển tự nhiên của bệnh. Chiến lược y học dự phòng thường được mô tả theo các cấp từ thấp lên cao bao gồm dự phòng ban đầu, dự phòng cấp I, dự phòng cấp II, dự phòng cấp III. Những năm 1940, Hugh R. Leavell công tác tại tại Trường Y tế công cộng, Đại học Harvard và E. Gurney Clark công tác tại Trường Y tế công cộng, Đại học Columbia đã đặt ra lý thuyết phòng ngừa ban đầu và sau đó được mở rộng ra các cấp dự phòng cao hơn. Các cấp dự phòng hiện nay cơ bản bao gồm:
(1) Dự phòng ban đầu và dự phòng cấp I là các cấp dự phòng tác động vào thời kì khỏe mạnh, nhằm làm giảm khả năng xuất hiện của bệnh, hay chính là giảm tỷ lệ mới mắc với các biện pháp nhằm tăng cường các yếu tố bảo vệ, loại bỏ các yếu tố nguy cơ. Tăng cường sức khỏe nói chung bằng tập luyện thể dục thể thao, sinh hoạt ăn uống điều độ hợp vệ sinh… Chính là tăng cường các yếu tố bảo vệ không đặc hiệu, tiêm chủng vaccin phòng bệnh là tạo ra các yếu tố bảo vệ đặc hiệu. Không hút thuốc lá, bỏ hút thuốc lá chính là loại bỏ yếu tố nguy cơ của ung thư phổi, của các bệnh tim mạch…
(2) Dự phòng cấp II là phát hiện bệnh sớm, khi bệnh mới chỉ có các dấu hiệu sinh học, chưa có biểu hiện lâm sàng, khi phát hiện được bệnh thì tiến hành can thiệp kịp thời sẽ ngăn chặn sự diễn biến tiếp tục của bệnh; tùy theo mỗi bệnh và điều kiện y tế cho phép có thể thực hiện các chương trình phát hiện bệnh khác nhau ở những quần thể khác nhau… sẽ làm giảm tỷ lệ hiện mắc, giảm tỷ lệ tử vong… Ví dụ phát hiện sớm cao huyết áp (một yếu tố nguy cơ của nhiều bệnh tim mạch), tầm soát ung thư…
(3) Dự phòng cấp III là điều trị bệnh hợp lý nhằm ngăn chặn những diễn biến xấu hay biến chứng của bệnh, hồi phục sức khỏe cho người bệnh. Với bệnh truyền nhiễm điều trị triệt để cho người bệnh là loại bỏ nguồn truyền nhiễm quan trọng, bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Y học dự phòng có các nhiệm vụ sau:
Đào tạo, nghiên cứu khoa học về y học dự phòng.
Nghiên cứu xây dựng các cơ chế, chính sách về y học dự phòng.
Chẩn đoán và xác định các nguyên nhân gây bệnh cho cộng đồng. Có thể bắt nguồn từ các yếu tố như môi trường xung quanh, an toàn thực phẩm, môi trường nghề nghiệp…
Phân tích thông tin, dự đoán và kiểm soát được thời gian, nguyên nhân dẫn đến dịch bệnh để đưa ra phương pháp xử lý.
Lập kế hoạch và tổ chức các chương trình phòng chống các dịch bệnh không lây nhiễm như tai nạn giao thông, các chấn thương do tác nhân bên ngoài…
Nghiên cứu, xây dựng các chiến lược, các kế hoạch y tế dự phòng, tuyên truyền và cung cấp thông tin nhằm tăng hiểu biết cho cộng đồng về cách nhận biết và phòng chống các căn bệnh xã hội.
Tham gia vào các tổ chức chương trình cộng đồng, phi chính phủ chăm sóc người bệnh tại các địa phương, các cơ sở khó khăn…
Biết cách chữa trị và phát hiện một số trường hợp cấp cứu và các bệnh thường gặp.
Tham gia giúp đỡ khắc phục hậu quả thiên nhiên như lũ lụt, động đất…
Dịch tễ học[sửa | sửa mã nguồn]
Mỗi năm, hàng triệu người tử vong do những căn bệnh mà có thể phòng ngừa được. Một nghiên cứu vào năm 2004 cho thấy khoảng một nửa số ca tử vong ở Mỹ trong năm 2000 là do những hành vi sức khỏe có hại không được ngăn ngừa. Một số bệnh hàng đầu bao gồm bệnh tim mạch, bệnh mãn tính, bệnh đường hô hấp, chấn thương không chủ ý, tiểu đường và các bệnh truyền nhiễm. Nghiên cứu cũng ước tính rằng 400.000 người chết mỗi năm tại Hoa Kỳ do chế độ ăn uống nghèo nàn và một lối sống ít vận động. Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 55 triệu người chết trên toàn thế giới trong năm 2011, hai phần ba của nhóm này từ bệnh không lây nhiễm, gồm cả ung thư, tiểu đường, bệnh mãn tính về tim mạch và các bệnh về phổi. Đây là một sự gia tăng so với năm 2000, trong đó 60% số ca tử vong do những căn bệnh trên. Dự phòng bệnh tật đặc biệt quan trọng nhằm giảm sự gia tăng số người tử vong do bệnh mãn tính gây ra trên toàn thế giới.
Chi tiết thông tin cho Y học dự phòng – Wikipedia tiếng Việt…
Y học dự phòng là gì? Tham khảo một số vấn đề về y học dự phòng
Hiện nay, y học dự phòng là ngành được biết rộng rãi hơn trong những đợt căng thẳng của dịch bệnh. Tuy nhiên, trên thực tế thì lĩnh vực y học dự phòng này đã xuất hiện từ rất lâu trước đó. Và nhân lực của y học dự phòng vẫn còn thiếu và chưa đáp ứng được nhu cầu của xã hội.
Y học dự phòng trong tiếng Anh là Preventive Medicine, là một những lĩnh vực y tế quan trọng. Là lĩnh vực khoa học nhằm bảo vệ sức khỏe, ngăn chặn sự sinh sôi, phát triển cũng như kiểm soát được nguồn bệnh. Y học dự phòng có liên quan đến các biện pháp để phòng chống bệnh nhằm nâng cao sức khỏe cá nhân, gia đình, xã hội.
Vậy chức năng chính của ngành y học dự phòng là gì? Là phát hiện, xác định và giám sát các vấn đề có liên quan đến sức khỏe cộng đồng. Đồng thời, y học dự phòng cũng có nhiệm vụ dự báo, kiểm soát và khống chế các loại dịch bệnh nguy hiểm. Qua đó, y học dự phòng sẽ xây dựng các kế hoạch hoạt động chuyên môn về phòng chống dịch, truyền thông…
Những kiến thức được đào tạo khi lựa chọn học y học dự phòng là gì?
Y học dự phòng là lĩnh vực kết hợp giữa 3 chuyên ngành khác nhau là y học lâm sàng, y tế cộng đồng, y học gia đình. Và những kiến thức mà bạn được đào tạo trong y học dự phòng là gì?
- Bạn được đào tạo những kỹ năng về chẩn đoán và xử lý thành thạo những bệnh thường gặp
- Đào tạo kiến thức đánh giá kết quả xét nghiệm; thăm dò các chức năng phục vụ cho chẩn đoán và điều trị bệnh thông thường
- Kỹ năng phát hiện cũng nhu cách xử lý bệnh thông thường theo quan điểm cũng như phương pháp y học gia đình. Đó là chăm sóc toàn diện và tư vấn sức khỏe.
- Thực hiện được những kỹ thuật cũng như phương thức xét nghiệm trong lĩnh vực y học dự phòng
- Kỹ năng thu thập, phân tích các dữ liệu thông tin về sức khỏe cộng đồng
- Phát hiện, tổ chức phòng chống các dịch bệnh. Thực hiện các chương trình y tế quốc gia tại các địa phương
- Các phương pháp truyền thông giáo dục sức khỏe nhằm bảo vệ, chă, sóc và nâng cao sức khỏe cho nhân dân
- Tham gia và công tác quản lý cũng như công tác đào tạo các cán bộ y tế…
Nhìn chung, các kiến thức đào tạo trong y học dự phòng nhằm phòng chống, phát hiện, bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Chi tiết thông tin cho Y Học Dự Phòng Là Gì? 6 Vấn Đề Về Y Học Dự Phòng Nên Biết…
Sự khác biệt giữa y tế dự phòng và y tế điều trị?
Y tế điều trị liên quan đến việc phản ứng với chấn thương, tình trạng hoặc triệu chứng khó chịu của cơ thể. Nếu bạn thức dậy vào một buổi sáng với triệu chứng sốt và đau nhức cơ thể, ví dụ, bạn có thể phản ứng bằng cách đến bác sĩ. Tùy thuộc vào chẩn đoán của bác sĩ, bạn có thể được điều trị bằng thuốc kháng sinh để giúp cơ thể bạn chống lại nhiễm trùng. Trong Cả bạn và bác sĩ đều phản ứng với các triệu chứng.
Y tế dự phòng liên quan đến những hành động chăm sóc sức khỏe chủ động, tức là chủ động thực hiện các biện pháp bảo vệ sức khỏe trước khi biểu hiện thành triệu chứng. Thay vì chờ đợi cho đến khi bạn cảm thấy các triệu chứng cảm lạnh hoặc cúm, bạn có thể áp dụng phương pháp phòng bệnh chủ động đối với sức khỏe của mình bằng cách tăng cường hệ miễn dịch bằng vitamin C, chất chống oxy hóa và uống nhiều nước. Khám tổng quát định kì ngay cả khi bạn “vẫn cảm thấy mình khỏe mạnh” cũng là một hành động chăm sóc sức khỏe chủ động.
Bài viết liên quan: 5 cách giúp tăng cường hệ miễn dịch của gia đình bạn
Đáng buồn là, phần lớn các nghiên cứu và sản phẩm y tế ở Việt Nam hiện nay đều dành cho y tế điều trị thay vì y tế dự phòng ngừa. Và đại đa số người dân Việt Nam được giáo dục theo hướng điều trị hậu quả của bệnh tật thay vì phòng ngừa của bệnh tật.
Tầm quan trọng của y tế dự phòng là gì? Y tế dự phòng đã giúp tiết kiệm ngân sách như thế nào?
Có 3 lý do chính yếu rằng chăm sóc y tế dự phòng là cực kì quan trọng:
1. Xây dựng và nâng cao hạnh phúc của từng cá nhân
Các biện pháp y tế dự phòng đã có một lịch sử lâu dài. Ngày nay, y tế dự phòng càng trở nên quan trọng khi những căn bệnh phức tạp và quái ác xuất hiện ngày càng nhiều. Khi chúng ta chỉ vừa để tâm và làm quen với y tế dự phòng thì hiện tại đã và đang có rất nhiều người đang trải qua tình trạng khó chịu và đau đớn của nhiều căn bệnh tồi tệ. Trách nhiệm của y tế dự phòng là hạn chế nỗi đau từ bệnh tật bằng cách chủ động phát hiện các nguy cơ và rủi ro về sức khỏe để mỗi còn người đều có một cuộc sống chủ động hạnh phúc.
2. Thúc đẩy phát triển kinh tế
Dân số khỏe mạnh hơn có nghĩa là nhiều người có việc làm hơn và nhiều người có năng suất làm việc cao hơn. Những người làm việc trong tình trạng sức khỏe kém hiện đang tiêu tốn của nền kinh tế Anh 100 tỷ bảng mỗi năm do giảm năng suất làm việc và nghỉ bệnh nhiều ngày.
3. Giảm áp lực cho các dịch vụ chăm sóc sức khỏe
Hạn chế các vấn đề sức khỏe kém sẽ làm giảm số lượng người thăm khám và nhập viện tại các bệnh viện, giảm tình trạng quá tải đáng báo động tại các bệnh viện hiện nay.
Chi tiết thông tin cho Tầm quan trọng của Y tế dự phòng: Y tế dự phòng là gì?…
.
